Cúng tất niên là một trong những “thủ tục” kết thúc năm cũ của tất cả gia đình. Tuy nhiên, có rất nhiều người thắc mắc cúng tất niên ngày nào tốt năm Tân Sửu 2021. Cách chuẩn bị mâm lễ cúng tất niên và bài văn cúng tất niên như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn tất tần tật thông tin về cách cúng tất niên nhé.
Cúng tất niên là gì, có ý nghĩa thế nào?
“Tất niên” là từ ghép Hán Việt. “Tất” có nghĩa là kết thúc, hết, “niên” là năm. Như vậy, tất niên nghĩa là hết một năm, kết thúc năm cũ để đón chào năm mới đến. Lễ cúng tất niên chính là dịp đưa tiễn năm cũ qua đi và chào năm mới đến. Đây là một trong những nét đẹp văn hóa cổ truyền của dân tộc, được truyền qua nhiều thế hệ. Cúng tất niên có nhiều ý nghĩa rất quan trọng:
– Đưa năm cũ, đón năm mới: một năm đã trôi đi. Dù trong năm đó có xảy ra sự kiện gì thì mọi thứ cũng nên khép lại. Năm mới nên chuẩn bị tâm thế đón những niềm vui mới, tài lộc mới đến. Đồng thời, lễ cúng cũng mang ý nghĩa tâm linh. Vừa báo cáo ông bà về năm cũ, vừa gửi những mong ước về năm mới đến các đấng linh thiêng.
– Là dịp gia đình quây quần bên nhau: cả năm vất vả làm việc, có người đi làm ăn ở xa. Tết chính là dịp để đại gia đình quây quần bên nhau, ăn uống chúc tụng, sửa sang nhà cửa. Đây còn là dịp nghỉ ngơi, hưởng thụ và vui chơi để phục hồi năng lượng cho năm mới.
Cúng tất niên ngày nào tốt năm Tân Sửu 2021
Thông thường các gia đình truyền thống vẫn duy trì tục lệ cúng tất niên vào ngày 30 tết. Họ quan niệm đó là ngày cuối cùng của năm, là thời điểm thích hợp để tiễn năm cũ. Tuy nhiên, để phù hợp với các kế hoạch riêng, nhiều gia đình cũng tổ chức cúng sớm hơn. Năm Tân Sửu 2021 này nhiều người lựa chọn cúng từ 23 đến trước 30 tết tính theo âm lịch. Sự điều chỉnh này thường đối với các gia đình ở thành phố lớn. Tất niên sớm sẽ thuận lợi cho kế hoạch du lịch, về quê ăn tết cùng gia đình nội ngoại…
Tục lệ nào cũng phải có sự thích nghi, thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh xã hội. Việc cúng tất niên cũng vậy. Lễ cúng không nên quá cứng nhắc, đòi hỏi chính xác ngày giờ.
Tốt nhất là chọn ngày phù hợp với hoàn cảnh của từng gia đình. Làm thế nào để các thành viên trong gia đình có thể sắp xếp ngồi lại cùng nhau là được. Và quan trọng nhất là lễ cúng phải thành tâm, trang trọng, cung kính. Bởi đây là lúc gia chủ bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên và các bậc bề trên. Vừa là báo cáo công việc, thay đổi của năm cũ. Vừa là cầu mong những điều tốt đẹp, tươi sáng, may mắn dồi dào cho năm mới. Vì có gia đình cúng sớm, nên cúng tất niên và cúng giao thừa cũng trở thành 2 lễ riêng biệt.
Cách chuẩn bị mâm cúng tất niên cuối năm
Sau khi đã xác định cúng tất niên ngày nào tốt năm Tân Sửu 2021 riêng cho gia đình mình. Các gia đình sẽ bắt tay vào chuẩn bị trang hoàng nhà cửa. Tùy phong tục vùng miền mà sẽ có cành đào, cành mai hay cây quất. Tiếp theo là lau dọn, bày biện bàn thờ ngăn nắp, gọn gàng. Cần chuẩn bị đầy đủ mâm ngũ quả, nhang trầm, hoa tươi, đèn nến… long trọng cho lễ cúng.
Phần chính của buổi lễ chính là chuẩn bị mâm cỗ cúng. Cỗ cúng tất niên tùy theo vùng miền mà cũng có sự khác biệt rất lớn. Dưới đây là các món ăn trong mâm cúng tất niên của từng miền:
– Mâm cúng tất niên miền Bắc: các món ăn cầu kỳ, ấm nóng. Bao gồm măng khô (măng lưỡi lợn) hầm móng giò, canh bóng thập cẩm, miến xào lòng gà. Chắc chắn không thể thiếu đĩa xôi, thịt đông, gà luộc, giò xào, chả lụa, dưa hành muối… Và quan trọng nhất là chiếc bánh chưng xanh vuông vắn, tượng trưng cho đất đai, mùa màng.
– Mâm cúng tất niên miền Trung: gồm các món thiên về đồ lạnh. Bao gồm dưa món, chả lụa, gỏi gà rau răm, thịt heo luộc, giá chua, miến xào, cá chiên, chả ram. Và chắc chắn là phải có đôi đòn bánh tét.
– Mâm cúng tất niên miền Nam: bánh tét và chén củ cải ngâm nước mắm. Ngoài ra còn có canh măng tươi, canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu, thịt heo luộc, gỏi tôm thịt. Và cũng không thể thiếu món chả giò, củ kiệu, dưa giá chua…
Đọc thêm bài viết: Văn khấn gia tiên mùng 1 và ngày rằm chính xác nhất – Tham khảo ngayVăn khấn gia tiên mùng 1 và ngày rằm chính xác nhất – Tham khảo ngay
Văn khấn cúng tất niên ngày nào tốt năm Tân Sửu 2021
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
– Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
– Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân. Cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
– Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ……………..
Hôm nay là ngày …….. tháng Chạp năm 2020.
Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng. Xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Hôm nay là ngày ….. tết. Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên. Dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên. Bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật. Xin phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khoẻ. Mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Nam Mô A-di-đà Phật (cúi lạy).
Nam Mô A-di-đà Phật (cúi lạy).
Nam Mô A-di-đà Phật (cúi lạy).
Các lưu ý khi cúng tất niên trong gia đình
Bên cạnh thắc mắc cúng tất niên ngày nào tốt năm Tân Sửu 2021. Nhiều gia đình vẫn không chắc chắn về các điều quan trọng trước và sau lễ cúng. Dưới đây là những thủ tục và lưu ý dành cho gia đình bạn:
– Luôn phải lau dọn sach sẽ bàn thờ trước khi bày mâm cúng. Không được di chuyển xê dịch bát hương. Tàn hương vương trên bát hương và ban thờ nên hốt sạch, thả ở sông, ao hồ.
– Phải có một bát cơm để thắp nhang vào.
– Ngoài ban thờ thì đèn, lư hương… cũng phải đánh bóng, lau sạch sẽ. Nếu sử dụng đèn điện thì phải kiểm tra bóng đèn có hoạt động tốt không.
– Mâm cơm cúng tất niên phải thịnh soạn và đầy đủ hơn mâm cơm ngày thường. Đặc biệt không được dùng tỏi làm gia vị trong mâm cơm cúng.
– Tất cả vật phẩm trên ban thờ từ hoa, trái cây phải đều là thật. Không được dùng đồ giả. Bởi vì đến vật phẩm cúng mà còn dùng đồ giả thì tấm lòng sao thành tâm được. Ngoài ra, hoa quả đều có ý nghĩa riêng, không nên chọn qua loa, bừa bãi.
– Nên có khách khứa, anh em họ hàng và bạn bè để ngôi nhà luôn rộn rã, ấm áp.
Bài viết trên đây đã giúp bạn giải đáp cúng tất niên ngày nào tốt năm Tân Sửu 2021. Tất niên là một trong những lễ cúng quan trọng nhất trong năm. Dù gia đình bạn không có thói quen cúng kiếng trong năm thì vẫn nên tổ chức cúng tất niên. Đây cũng là nét văn hóa đẹp mà mỗi người dù đi xa gia đình vẫn luôn nhớ về.