Người ta hay bảo “phong ba bão táp” cũng không bằng ngữ pháp Việt Nam. Quả đúng chứ chẳng sai, một từ có thể đúng trong trường hợp này. Tuy nhiên trong trường hợp khác có thể là sai. Ví dụ như xài hay sài là hai từ khiến chúng ta khá bối rối trong cách phân biệt và sử dụng hằng ngày. Bài viết dưới đây sẽ giải thích kỹ càng, giúp bạn không mắc phải lỗi chính tả thường hay gặp này!
Xài hay sài đâu mới là từ đúng
Cũng giống như trò chơi hãy chọn giá đúng cho từng sản phẩm. Thì ở đây chúng ta sẽ chọn từ đúng cho từng trường hợp. Tùy ngữ cảnh mà chúng ta chọn từ cắt nghĩa mới chính xác được.
Đôi khi còn là do cách phát âm của từng vùng miền. Dẫn đến sự khác nhau của từ ngữ. Bởi thế cho nên chúng ta không thể chắc chắn được đâu mới là đúng và đâu mới là sai.
Mục đích sử dụng
Theo từ điển Tiếng Việt thì xài có nghĩa là dùng, sử dụng. Trên thực tế từ xài bắt nguồn từ phương ngữ nam bộ. Trong cuốn Sổ tay phương ngữ Nam bộ có giải thích từ này như sau:
- Với ý nghĩa là “ tiêu”: xài tiền, ăn xài…
- Với ý nghĩa là “ dùng”: con cầm cái điện thoại này xài đi hay, xài hàng trong nước.
Còn đối với từ sài nó sẽ được mang một hàm nghĩa khác nếu được nói đến trong một số cụm từ như:
- Sơ sài: cụm từ này có nghĩa là cẩu thả, qua loa, không cẩn thận.
- Sài lang: ở cụm từ này thì lại mang hàm ý chỉ người độc ác.
Tham khảo thêm bài viết: Thuật ngữ là gì và làm thế nào để tạo ra một thuật ngữ?
Xài đúng từ cần xài
Có người cho rằng cả hai từ này đều đúng, chỉ là tùy ngữ cảnh khi nói để sử dụng chúng cho phù hợp. Có khác chăng là ở âm vực, cách nói, cách nhấn nhá, phát âm của chúng ta.
Tuy nhiên xét về góc độ chính tả Tiếng Việt thì từ xài có lẽ sẽ đúng hơn. Xài và sài là hai từ mang hàm ý khác biệt nhau nhưng lại rất dễ bị nhầm lẫn. Do nhiều yếu tố khách quan hoặc chủ quan mà dẫn đến sự lẫn lộn này.
Xét về loại từ thì xài thuộc nhóm động từ ví dụ như xài tiền,… Còn sài lại thuộc nhóm danh từ. Đôi khi sài đi theo một cụm từ như sơ sài. Hoặc đôi khi nó đứng một mình. Với hàm ý chỉ một bệnh nội khoa lâu khỏi ở trẻ. Hoặc bệnh tróc lở da đầu.
Xét về góc độ chính tả thì có thể từ xài sẽ đúng hơn (theo từ điển Tiếng Việt xuất bản năm 2003). Tuy nhiên xét về ngữ nghĩa hay trường hợp sử dụng. Có lẽ chúng ta không thể phân biệt hay chăc chắn rằng. Xài hay sài đâu mới là từ đúng.
Trong quá trình nói hoặc viết, người sử dụng chỉ cần hiểu rõ ý nghĩa. Cũng như mục đích sử dụng thì cũng có thể bớt đi được sự nhầm lẫn giữa xài hay sài. Hi vọng qua bài viết này sẽ giúp các bạn phân biệt được hai từ này. Chúc các bạn dùng từ chính xác. Chúng mình rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ quý đọc giả. Nếu có thắc mắc vui lòng comment bên dưới cho tụi mình nhé.
