Cách đánh vần Tiếng Việt lớp 1

Cách đánh vần Tiếng Việt lớp 1

Năm học mới lại đến, để chuẩn bị cho năm học mới, chắc chắn mỗi thầy cô nói chung và mỗi người phụ huynh nói riêng đều sẽ trăn trở về các cách đánh vần dễ hiểu dành cho học sinh lớp 1. Theo như sự hiểu biết của tôi thì hiện nay có khá nhiều phương pháp đánh vần khác nhau, đã và đang được áp dụng trong chương trình tiếng Việt lớp 1 dành cho các con. Kính mời các quí thầy cô, các cha mẹ học sinh, cùng các bạn đọc theo dõi một cách đánh vần trong Tiếng Việt lớp 1 theo chương trình Giáo dục mới ở dưới đây.

1. Phân biệt được như thế nào là âm, và chữ cái

Âm là gì?

Âm là âm thanh, là một vật thật, được sử dụng để cố định lại âm, từ “Vật” ở đây được dùng với nghĩa thay thế.

Ví dụ về âm thường được ghi lại bằng các chữ cái như là a, b, d, e, l, m, n, …

Một số khác chỉ ra, âm được ghép lại bằng nhiều chữ cái khác nữa, không riêng gì như ví dụ ở trên. Có thể bao gồm nhiều hơn 2 chữ

Tiếng Việt phong phú ở chỗ, nó làm cho nhiều người vẫn chưa phân biệt được đâu là âm đọc chữ cái và tên gọi chữ cái

Ví dụ như dưới đây

Bây giờ chúng ta sẽ đi vào chi tiết hơn trong cách đánh vần

2. Cách đánh vần

a,Đánh vần theo Âm, không đánh vần theo Chữ

Khi đánh vần, chúng ta luôn luôn phải đánh vần theo âm, viết đúng luật chính tả.

Như ví dụ ở trên, chúng ta thấy rằng khi âm /cờ/ đứng trước âm /e, lê, i/ thì được viết thành chữ k (ca). Còn khi âm /cờ/ đứng trước âm đệm phải viết bằng chữ q (cu), âm đệm viết bằng chữ u

b,Đánh vần theo cơ chế 2 bước

• Đánh vần tiếng thanh ngang

Ví dụ: ba : /bờ/ – /a/ – /ba/

• Đánh vần tiếng có thanh (Khi đánh vần tiếng có thanh khác thanh ngang tạm thời tách thanh ra, để lại thanh ngang)

Ví dụ: bà: /ba/ – huyền – bà

Học sinh chỉ học tiếng có thanh khi đã đọc trơn được tiếng thanh ngang.

3. Chúng ta cùng vào một số ví dụ cụ thể để hiểu thêm về phần này.

Như chúng ta đã biết trong Tiếng Việt bao gồm 3 phần đó là : phần đầu – phần vần – phần thanh.

Phần vần gồm các Âm giữ các vai trò: Âm đệm – Âm chính – Âm cuối.

+ Ví dụ về ần chỉ có âm chính: bố, mẹ, bà, dì, lá, đá, bí, …

+ Ví dụ về vần chỉ có âm đệm và âm chính: quế, hoa, …

+ Ví dụ về vần có âm chính và âm cuối: sáng, soi, lan, …

+ Ví dụ về vần có đầy đủ từ âm đêm đến âm chính và âm cuối: nhung, quên, hoàng, …

A, Tiếng chỉ có âm chính: u: /u/ – sắc – /ú/

B, Tiếng có âm đầu và âm chính:

Bà: /ba/ – huyền – /bà/

Lá: /la/ – sắc – /lá/

Chè: /che/ – huyền – /chè/

C, Tiếng có âm đệm – âm chính:

Ui: /u/ – /i/ – /ui/

Oi: /o/ – /i/ – /oi/

Uy: /u/ – /y/ – /uy/

Uỷ: /uy/ – hỏi – /uỷ/

D, Tiếng có âm đầu – âm đệm – âm chính:

Loa: /lờ/ – /oa/ – /loa/

Qua: /cờ/ – /oa/ – /qua/

Hoa: /hờ/ – /oa/ – /hoa/

Que: /cờ/ – /oe/ – /que/

Quy: /cờ/ – /uy/ – /quy/

Quý: /quy/ – sắc – /quý/

E, Tiếng có âm chính – âm cuối:

Em: /e/ – /mờ/ – /em/

Én: /e/ – /nờ/ – /en/- sắc – /én/

Yên: /ia/ – /nờ/ – /yên/

Yến: /yên/ – /sắc/ – /yến/

F, Tiếng có âm đầu – âm chính – âm cuối:

Hát: /hờ/ – /at/ – /hat/ – sắc – /hát/

Sang :/sờ/ – /ang/ – /sang/

Mang: /mờ/ – /ang/ – /mang/

Lang: /lờ/ – /ang/ – /lang/

Sáng: /sang/ – sắc – /sáng/

Hang: /hờ/ – /ang/ – /hang/

Mát: /mát/ – sắc – /mát/

G, Tiếng có âm đệm – âm chính – âm cuối:

Oan: /o/ – /an/ – /oan/

Uyên: /u/ – /iên/ – /uyên/

Uyển: /uyên/ – hỏi – /uyển/

H, Tiếng có đủ âm đầu – âm đệm – âm chính – âm cuối:

Quang: /cờ – /oang/ – /quang/

Quảng: /quang/ – hỏi – /quảng/

4. Bảng âm vần theo chương trình giáo dục công nghệ

Các chữ đọc như cũ: a, ă, â, b, ch, e, ê, g, h, i, kh, l, m, n, ng, ngh, nh, o, ô, ơ, ph, s, t, th, u, ư, v, x, y

Các chữ đọc là “dờ” nhưng phát âm có phần khác nhau: gi; r; d

Có 3 chữ đều đọc là “cờ”: c; k; q

Các âm vẫn phát âm như cũ bao gồm: an, ăn, ân, ơn, ưn, ôn, in, un, om, am ăm, âm, ôm, ơm, êm, em, im, um, ot, at, ăt, ât, ôt, ơt, et, êt, ut, ưt, it, i, ai, ôi, ơi, ui, ưi, ay, ây, eo, ao, au, âu, iu, êu, ưu, on.

Chúng ta hãy cùng tham khảo bảng ở dưới đây

Tham khảo thêm

5.  Bảng âm vần theo chương trình VNEN

Một số âm giữ nguyên cách đọc như cũ: a, ă, â, b, ch, e, ê, g, h, I, kh, I, m, n, ng, ngh, nh, o, ô, ơ, ph, s, t, th, u, ư, v, x, y

gi; r; d: 3 âm đọc là “dờ” nhưng cách phát âm khác nhau

3 âm đọc là “cờ: c; k; q

Các âm vẫn giữ cách phát âm như cũ bao gồm:oi, ai, ôi, ơi, ui, ưi, ay, ây, eo, ao, au, âu, iu, êu, ưu, on, an, ăn, ân, ơn, ưn, ôn, in, un, om, am, ăm, âm, ôm, ơm, êm, e, im, um, ot, at, ăt, ât, ôt, ơt, et, êt, ut, ưt, it.